20 Μαρτίου 2025
Η γενετική βελτίωση του αμπελιού διαμορφώνεται στην Ευρώπη
Οι εκπρόσωποι των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης προχωρούν με τον προτεινόμενο κανονισμό για τις νέες γονιδιωματικές τεχνικές (NGT) σε αλλαγές που αφορούν και τους αμπελώνες. Το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο θα αρχίσουν τώρα διαπραγματεύσεις για την τελική έκδοση του κειμένου.
Τα φυτά με τη χρήση NGT 1 θα πρέπει να θεωρούνται ισοδύναμα με τα συμβατικά φυτά και να εξαιρούνται από τις απαιτήσεις της νομοθεσίας για τους Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς.
Οι υπεύθυνοι για την προετοιμασία των εργασιών του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μόνιμοι αντιπρόσωποι των κρατών μελών (Coreper) συναντήθηκαν στις 14 Μαρτίου για να προχωρήσουν στην πρόταση ευρωπαϊκού κανονισμού για τα φυτά που λαμβάνονται με τη χρήση νέων γονιδιωματικών τεχνικών (NGT).
Οι ευρωβουλευτές πέρυσι, ενέκριναν τη δημιουργία δύο κατηγοριών φυτών NGT, από τις οποίες η καθεμία έχει με τους δικούς της κανόνες. Τα φυτά NGT 1 θα θεωρούνται ισοδύναμα με τα συμβατικά φυτά και θα εξαιρούνται από τις απαιτήσεις της νομοθεσίας για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ), ενώ τα φυτά NGT 2 θα εξακολουθούν να υπόκειται σε αυτούς, με υποχρεωτική σήμανση των προϊόντων. Να επισημανθεί ότι τα κράτη μέλη αντίκεινται στην έγκριση των NGT στη βιολογική παραγωγή και στη δημιουργία φυτών ανθεκτικών στα ζιζανιοκτόνα. Θέλουν επίσης ο κανονισμός να προβλέπει τη δυνατότητα απαγόρευσης της καλλιέργειας φυτών NGT κατηγορίας 2 στην επικράτειά τους και τη δυνατότητα λήψης μέτρων για την πρόληψη της διασυνοριακής μόλυνσης.
Ενώ οι ευρωβουλευτές αντιτάχθηκαν αμέσως σε αυτό, η Coreper ζητά τη δημιουργία μιας ομάδας εμπειρογνωμόνων από τα διάφορα κράτη μέλη για να μελετήσει τον αντίκτυπο, της κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας τεχνικών γονιδιώματος και των χαρακτηριστικών που μεταδίδονται στα φυτά, στη διαθεσιμότητα των σπόρων και στην ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης για την αναπαραγωγή φυτών.
Τελικές διαπραγματεύσεις
Το Συμβούλιο θα αρχίσει τώρα διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την οριστικοποίηση του κειμένου. Η Copa και η Cogeca χαιρετίζουν αυτή την πρωτοβουλία, η οποία «θα μπορούσε να αναζωογονήσει την ευρωπαϊκή παραγωγή σπόρων και φυτών και να προσφέρει νέες ευκαιρίες σε αγρότες και συνεταιρισμούς, δίνοντάς τους πρόσβαση σε ποικιλίες καλλιεργειών που είναι πιο ανθεκτικές στην ξηρασία και τις ασθένειες, βελτιώνοντας παράλληλα τις αποδόσεις και μειώνοντας τη χρήση των εισροών». Η Οργάνωση ελπίζει επίσης για πρόοδο στον προτεινόμενο κανονισμό για τους σπόρους και τα φυτά, προκειμένου να «ολοκληρωθεί η πρώτη ανάγνωση πριν από το τέλος της πολωνικής Προεδρίας του Συμβουλίου. Αυτό θα διευκόλυνε τη διεξαγωγή παράλληλων τριμερών διαλόγων για τα δύο νομοθετικά κείμενα που συνδέονται στενά».
Η Συνέλευση των Ευρωπαϊκών Αμπελοοινικών Περιφερειών (AREV) προτρέπει επίσης και τα δύο μέρη να προχωρήσουν αποτελεσματικά προς μια τελική συμφωνία. «Καλούμε τους διαπραγματευτές να καταλήξουν γρήγορα σε μια συμφωνία που θα διασφαλίζει ότι οι ευρωπαίοι αγρότες μπορούν να επωφεληθούν πλήρως από τους NGTs αποφεύγοντας τις περιττές απαιτήσεις σήμανσης για τις κατηγορίες NGT1 και τηρώντας μια ρεαλιστική στάση για τους κανονισμούς έρευνας και διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας».
