Οίνοι Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (Π.Γ.Ε.)

Όπως ισχύει για μια περιοχή με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (Π.Ο.Π.) και η περιοχή με Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (Π.Γ.Ε.) υποδηλώνει την καταγωγή ενός οίνου σε μια γεωγραφική περιοχή μικρότερη, ίση ή και μεγαλύτερη ενός νομού.
Οι οίνοι με Π.Γ.Ε. περιλαμβάνουν την μεγάλη κατηγορία των «Τοπικών Οίνων» (vin de pays) και των «οίνων με ονομασία κατά παράδοση» (appellation traditionelle).
Η ένδειξη της γεωγραφικής περιοχής που συνοδεύει τον όρο «Τοπικός Οίνος» μπορεί ν΄αναφέρεται:

• Σε ένα αμπελουργικό διαμέρισμα (π.χ. Θράκη, Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα, Ιόνια νησιά, νησιά του Αιγαίου Πελάγους, Κρήτη).
• Σε μια αμπελουργική περιοχή μεγαλύτερη του νομού Σε ένα νόμο (π.χ. Τοπικός οίνος Μαγνησίας).
• Σε μια αμπελουργική περιοχή μικρότερη του νομού (π.χ. Τοπικός οίνος Σπάτων)

Για να χρησιμοποιηθεί το όνομα μιας «γεωγραφικής ένδειξης» που αναφέρεται σε μια περιοχή ή συγκεκριμένη τοποθεσία, ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις σε μια χώρα, πρέπει να εκπληρώνονται οι παρακάτω απαιτήσεις:

1. να έχει συγκεκριμένη ποιότητα, φήμη ή άλλα χαρακτηριστικά που οφείλονται στην εν λόγω γεωγραφική προέλευσή του.
2. τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή του προέρχονται αποκλειστικά από τη γεωγραφική αυτή ζώνη.
3. η παραγωγή του πραγματοποιείται στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή.
4. προέρχεται από ποικιλίες αμπέλου που ανήκουν στο είδος Vitis vinifera και άλλων ειδών του γένους Vitis.

Οι γεωγραφικές ενδείξεις, εφόσον τηρηθούν συγκεκριμένες διαδικασίες, προστατεύονται από κάθε άμεση ή έμμεση εμπορική χρήση σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι συνεπώς προνόμιο η χρήση της γεωγραφικής ένδειξης μόνο των επιχειρηματιών, που παράγουν οίνους σύμφωνα με τις προδιαγραφές που έχουν τεθεί από το κράτος μέλος και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Για να προστατευθεί μια γεωγραφική ένδειξη είναι υποχρεωτικό, να κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «τεχνικός φάκελος», που περιλαμβάνει, εκτός από την ονομασία μιας περιοχής και τις τεχνικές προδιαγραφές του οίνου όπως: τα αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του, ενδεχομένως τις οινολογικές πρακτικές που χρησιμοποιούνται, την ανώτατη απόδοση του αμπελώνα από τον οποίο προέρχονται τα σταφύλια, την ή τις ποικιλίες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή του, τις λεπτομέρειες βάσει των οποίων προκύπτει ο δεσμός του οίνου με την γεωγραφική περιοχή, που τον παράγει, δηλαδή:

1. λεπτομέρειες για τη γεωγραφική περιοχή, που έχουν σημασία ως προς τον δεσμό
2. λεπτομέρειες για την ποιότητα, τη φήμη ή άλλα ειδικά χαρακτηριστικά του προϊόντος που μπορούν ν’ αποδοθούν, ουσιαστικά ή αποκλειστικά στο γεωγραφικό περιβάλλον
3. περιγραφή της αιτιώδους αλληλεπίδρασης μεταξύ των λεπτομερειών που αναφέρονται στο στοιχείο 1) και εκείνων που αναφέρονται στο στοιχείο 2).

Όταν λοιπόν σε μια ετικέτα, ο καταναλωτής διαβάζει Π.Γ.Ε. ή Τοπικός οίνος π.χ. Ανδριανής, θα πρέπει να γνωρίζει ότι η συγκεκριμένη φιάλη υπόκειται σε μια σειρά υποχρεώσεων, για την εκπλήρωση των οποίων, ελέγχεται ότι τηρούνται.
Η εκπλήρωση των υποχρεώσεων αυτών, δίνει τη δυνατότητα και το προνόμιο σε όλους τους ευρωπαίους να προστατεύσουν τις ενδείξεις τους, μέσω του «Μητρώου Προστατευόμενων Γεωγραφικών Ενδείξεων», συνεπώς, κανείς σε παγκόσμιο επίπεδο δεν έχει το δικαίωμα να αναγράψει στην ετικέτα, το προστατευόμενο όνομα της περιοχής.
Οι οίνοι Π.Γ.Ε. έχουν δικαίωμα να αναγράφουν στην ετικέτα τους, το έτος συγκομιδής εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή τους συγκομίζονται το εν λόγω έτος. Επίσης οι οίνοι Π.Γ.Ε. έχουν δικαίωμα αναγραφής, στην ετικέτα τους, της ή των ποικιλιών, όταν αυτές συμμετέχουν τουλάχιστον κατά 85% στην παραγωγή του.
Όπως αναφέραμε σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία [ΚΑΝ(ΕΚ) 607 / 09] στους οίνους με Προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη, περιλαμβάνονται οι οίνοι:

Ονομασία κατά παράδοση (appellation traditionnelle)

Οίνοι που παράγονται αποκλειστικά στη γεωγραφική επικράτεια της Ελλάδας και επιπλέον:

• προκειμένου για τους οίνους με ονομασία κατά παράδοση Ρετσίνα παράγονται από γλεύκος σταφυλιών επεξεργασμένο με ρητίνη Πεύκης Χαλεπίου και
• προκειμένου για τους οίνους με ονομασία κατά παράδοση Βερντέα παράγονται από σταφύλια αμπελώνων της νήσου Ζακύνθου και πληρούν συγκεκριμένους όρους σχετικά με τις χρησιμοποιούμενες ποικιλίες σταφυλιών, τις στρεμματικές αποδόσεις των αμπελώνων και την περιεκτικότητα του γλεύκους σε σάκχαρα.

(Π.Δ. 514/1979 περί παραγωγής, ελέγχου και προστασίας των ρητινιτών οίνων και Υ.Α. 397719/92 περί καθορισμού προϋποθέσεων χρησιμοποίησης της ένδειξης «Βερντέα Ονομασία κατά Παράδοση Ζακύνθου»)

Τοπικός οίνος (vin de pays)

Η ένδειξη που αναφέρεται σε μια περιοχή ή μια συγκεκριμένη τοποθεσία η οποία έχει αναγνωριστεί με διοικητική πράξη, για να περιγράψει οίνους που πληρούν τους ακόλουθους όρους:

• έχουν συγκεκριμένη ποιότητα, φήμη ή άλλα χαρακτηριστικά που οφείλονται στην εν λόγω προέλευσή του
• τουλάχιστον το 85 % των σταφυλιών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τους προέρχονται αποκλειστικά από τη γεωγραφική αυτή ζώνη και η παραγωγή τους πραγματοποιείται εντός της ζώνης
• προέρχονται από ποικιλίες αμπέλου συνιστώμενες ή/και επιτρεπόμενες για την περιοχή
• παράγονται από σταφύλια αμπελώνων που βρίσκονται σε εδάφη κατάλληλα για αμπελοκαλλιέργεια, με χαμηλές στρεμματικές αποδόσεις
• έχουν συγκεκριμένο – κατά περίπτωση – φυσικό και αποκτημένο αλκοολικό τίτλο

[ΦΕΚ 1985/ 08.11.1999 Κ.Υ.Α. 392169/1999 Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου Τοπικός Οίνος ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιων οίνων, όπως τροποποιήθηκε με την Κ.Υ.Α. 321813/2007 ΦΕΚ 1723 / 29.8.2007]

Οι οίνοι με Π.Γ.Ε. αλλά και οι Π.Ο.Π. μπορούν να φέρουν στις ετικέτες τους τις παραδοσιακές ενδείξεις και τις λοιπές ενδείξεις, που αναφέρονται στο πεδίο του site “Κρασί”, “Γενικά”.
Ακολουθεί η πλήρης παρουσίαση των εγκεκριμένων Τοπικών Οίνων, που κατηγοριοποιούνται ανά αμπελουργικό διαμέρισμα, ώστε να διευκολύνεται, η ανεύρεση από το χρήστη. Αφού επιλέξετε τον Τοπικό Οίνο, που σας ενδιαφέρει, κάνοντας «κλικ» στη δεξιά στήλη με τα ΦΕΚ μπορείτε να «κατεβάσετε» και να εκτυπώσετε τη σχετική νομοθεσία.