1 Ιουνίου 2017
Παγκόσμια αγορά: Κοντά στην ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης;
Αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής, οι απώλειες των καλλιεργειών τα τελευταία χρόνια σε όλο τον κόσμο, σε συνδυασμό με την σταθεροποίηση της κατανάλωσης, έχουν γενικά θετικό αντίκτυπο στις αγορές το 2017.
Ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης επλήγη από τον παγετό
Ήρθε η ώρα να γίνει ο απολογισμός μετά τη ζημία που προκλήθηκε σε όλη την Ευρώπη από το ψύχος, τον Απρίλιο. Κρούοντας τον κώδωνα κινδύνου κατά τη συνεδρίαση της ομάδας εργασίας οίνου την περασμένη εβδομάδα, οι Copa-Cogeca ολοκλήρωσαν μια πρώτη επισκόπηση για να εκτιμήσουν την έκταση της ζημιάς. Πολλοί οι ευρωπαίοι παραγωγοί που επλήγησαν. Εκτός από τη Γαλλία, που χτυπήθηκε σκληρά, η Ιταλία, η Ισπανία και η Γερμανία δεν έμειναν αλώβητες. Σύμφωνα με τα στοιχεία που συνέλεξε η Copa-Cogeca, η ιταλική περιφέρεια της Τοσκάνης έχει χάσει περισσότερο από το 20% της παραγωγής της, λόγω παγετού. Ορισμένοι παραγωγοί του Chianti, του Chianti Classico και του Chianti Rufina κατέγραψαν απώλειες έως και 90%. Όμως, σύμφωνα με την ιταλική επαγγελματική οργάνωση CIA, πολλές επίσης περιοχές παραγωγής οίνων των Άλπεων επηρεάστηκαν από το κύμα ψύχους τελευταίο μήνα: πρόκειται για περιοχές όπως η Βενετία, η Λομβαρδία, το Πιεμόντε, το Abruzzo και η Marche. Στην Ισπανία, σχεδόν 18.000 στρέμματα αμπελώνων επλήγησαν από τον παγετό, στις περιοχές της Castille και Leon (πάνω από 7000 εκτάρια) και στην Rioja. Σημαντικές ζημιές αναφέρονται επίσης στη Γαλικία και στη Ναβάρα, καθώς και σε τμήματα της Αραγονίας και της Καταλωνίας, σημειώνει η Copa-Cogeca.
Η συνολική έκταση των ζημιών μένει να υπολογισθεί
Πιο ανατολικά, χώρες παραγωγής όπως η Τσεχική Δημοκρατία και η Αυστρία βρίσκονται σε διαδικασία υπολογισμού των ζημιών. Στην πρώτη περίπτωση, η Νότια Μοραβία έχασε 17.000 ha αμπελώνων, με προοπτική μείωσης της παραγωγής από 15 έως 20%. Ο παγετός προκάλεσε επίσης ζημιές στην αυστριακή περιφέρεια Styrie και Burgenland, κυρίως, η μείωση στις οποίες εκτιμάται σήμερα στο 20%, ενώ αντίστοιχα στο 10% στην Κάτω Αυστρία, με τον επιπρόσθετο φόβο ότι το κρύο μπορεί να χτυπήσει και πάλι. Ομοίως, στη Γερμανία είναι σημαντικές οι ζημιές σε περιοχές παραγωγής κρασιού, αλλά δεν έχει εκτιμηθεί η έκταση αυτή. Οι Γερμανοί επαγγελματίες αισθάνονται ότι δεν είναι εκτός κινδύνου για την ώρα. Τέλος, στη Σλοβενία, τη Κροατία και στα Ουγγρικά αμπέλια, η έκταση των ζημιών είναι σημαντική. Σύμφωνα με την Copa-Cogeca, το 60% της παραγωγής στη Σλοβενία επλήγη, ενώ στην Κροατία το 80 έως 90% των αμπελώνων επηρεάστηκαν από τον παγετό σε ορισμένες περιοχές. Στην Ουγγαρία, επηρεάστηκαν οι αμπελουργικές περιοχές στα δυτικά της χώρας, ενώ οι εκτιμήσεις των ζημιών ανέρχονται σε 30-40%.
Γενικευμένη ενίσχυση τιμών
«Η αναθεώρηση προς τα κάτω των προβλεπόμενων όγκων στην Ευρώπη το 2017 (όχι μόνο στις τρεις κύριες χώρες παραγωγής αλλά και στη Γερμανία και την Ανατολική Ευρώπη), σε συνδυασμό με την κακή συγκομιδή στην Αργεντινή και τη Χιλή το 2017, επιφέρει ενίσχυση των τιμών σε όλο τον κόσμο», αναφέρει ο διεθνής μεσίτης Ciatti στο τελευταίο μηνιαίο δελτίο του. Και προσθέτει: «Αν η ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης δεν είχε επιτευχθεί στο παρελθόν, σίγουρα θα επιτευχθεί σύντομα». Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι δύο κύριες τάσεις που είναι η μείωση της παραγωγής το 2016 (-3%) και η σταθεροποίηση της κατανάλωσης από την οικονομική κρίση του 2008, αντανακλώνται στις τιμές που καταγράφηκαν σε όλες σχεδόν τις μεγάλες χώρες παραγωγής. Στη Νότια Αμερική, ο όγκος συγκομιδής του τρέχοντος έτους εξακολουθεί να είναι κάτω από το φυσιολογικό. Στην Αργεντινή, οι σταθερές τιμές Malbec φτάνουν περίπου τα 2 δολάρια ανά λίτρο, ή περίπου 50 λεπτά περισσότερο από ό, τι το 2016 και $ 1 επιπλέον από τη μέση τιμή του 2015. Η συγκομιδή θεωρείται πολύ ποιοτική αλλά οι όγκοι, ενώ είναι υψηλότεροι από το 2016 παραμένουν πολύ κάτω του μέσου όρου. Όλες οι κατηγορίες προϊόντων είδαν τις τιμές τους οριακά αυξημένες, ενώ το φάσμα τους εκτείνεται από $ 0,55 ανά λίτρο για τους λευκούς έως $ 3,50 για το Malbec premium.
Η Γαλλία είναι σε καλύτερη θέση από τη Χιλή σε ορισμένες κατηγορίες
Στη Χιλή, όπου «πουλήθηκαν όλα τα σταφύλια που συγκομίσθηκαν το 2017» σύμφωνα με τον Ciatti, το καλό επίπεδο ποιότητας συνδυάζεται με παρόμοιους όγκους με εκείνους του 2016 (περίπου 10 εκατομμύρια εκατόλιτρα). «Οι οινοποιοί εξέφρασαν την μεγάλη ελπίδα ότι θα συνεχισθεί η αύξηση των τιμών και θα συνδυαστεί με την αύξηση της ζήτησης, ιδιαίτερα μετά τους παγετούς στην Ευρώπη». Ο μεσίτης σημειώνει ότι η Γαλλία είναι πλέον σε θέση να προσφέρει τα κρασιά του Μπορντό χύμα σε τιμές χαμηλότερες από εκείνες της Χιλής, «αποδεικνύοντας πώς λειτουργεί σήμερα η παγκόσμια αγορά από την ανάποδη». Και αναρωτιέται: «Η παγκόσμια αγορά χύμα υποβάλλεται σε ριζική αλλαγή, που απαιτεί από τους χύμα αγοραστές κρασιού μεγαλύτερη ευελιξία στον εφοδιασμό τους;» Τέλος, στην Καλιφόρνια, η πλειοψηφία των σταφυλιών που θα συγκομισθεί το 2017 βρίσκονται ήδη, υπό καθεστώς συμβάσεων. Η αγορά του Chardonnay, του Sauvignon Blanc και του Pinot Noir εξακολουθούν να είναι πολύ ισχυρές και η Καλιφόρνια θα πρέπει επίσης να επωφεληθεί από τη μείωση της παραγωγής στη Νότια Αμερική και την Ευρώπη.
Λιγότερα τα ισπανικά κρασιά που θα διατεθούν στη διεθνή αγορά;
Στην Ευρώπη, οι παγετοί προκάλεσαν την κινητοποίηση της αγοράς κρασιού. Στην Ιταλία, όπου «μέχρι τα μέσα Απριλίου η αγορά ήταν παρόμοια με εκείνη της Γαλλίας και της Ισπανίας, δηλαδή ήρεμη», έχει γίνει πιο ενεργή από τότε που ξεκίνησε η μείωση της παραγωγής σε διάφορες περιοχές, συμπεριλαμβανομένων της Βενετίας, της Λομβαρδίας, του Πιεμόντε και της Τοσκάνης. Κατηγορίες όπως το Pinot Grigio και το Prosecco αντιμετωπίζουν την προοπτική αύξησης των τιμών, το prosecco βρίσκεται ήδη σε ανοδική τάση. Στην Ισπανία, οι ζημιές από τον παγετό εστιάζονται κυρίως στα βόρεια. Έτσι ο Ciatti προβλέπει ότι τα κρασιά της νότιας Ισπανίας θα μετακομίσουν προς βορρά, «μειώνοντας έτσι τις ποσότητες των οίνων που διατίθενται στη διεθνή αγορά». Εκτός από το μοσχάτο, όλες οι κατηγορίες των προϊόντων έχουν στις τιμές τους ανοδικές τάσεις. Σύμφωνα με την χρηματιστηριακή εταιρεία, «είναι πολύ νωρίς να γνωρίζουμε εάν θα υπάρξουν σημαντικές κινήσεις των generic λευκών από την Ισπανία προς τη Γαλλία και την Ιταλία».
Η Νότια Αφρική και η Αυστραλία σερφάρουν πάνω στο κύμα
Αλλού στον κόσμο, διάφοροι παράγοντες όπως η ποιότητα της συγκομιδής και η ισχυρή ζήτηση σε διεθνές επίπεδο κρατούν τις τιμές σταθερές ή ακόμη και πιέζουν ανοδικά. Όπως στη Νότια Αφρική και στην Αυστραλία. Στην πρώτη ο τομέας οίνου παρουσιάζει μια σαφή επιθυμία να βελτιωθεί η τοποθέτηση των τιμών του για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων του, ενώ όλες τις κατηγορίες προϊόντων ακολουθούν μια θετική πορεία. Όμως η θέληση δεν είναι δύναμη και ο Ciatti σημειώνει ότι η Νότια Αφρική βρίσκεται επίσης σε ένα ευνοϊκό διεθνές περιβάλλον: «Όπου η παγκόσμια ισορροπία προσφοράς και ζήτησης βοήθησε να δημιουργηθεί μια κερδοσκοπική κατάσταση στην Ν. Αφρική». Στην Αυστραλία, η ισχυρή ζήτηση κυρίως από την Κίνα, αλλά όχι μόνο, και τα σχετικά χαμηλά αποθέματα έχουν σταθεροποιήσει την τιμή των λευκών και ενισχύουν τις τιμές των κόκκινων από τη συγκομιδή του 2016. Όπως σημειώνει, επίσης, ο αυστραλιανός μεσίτης Jim Moularadellis, «μετά από αρκετά χρόνια απουσίας, οι μεγάλοι εγχώριοι αγοραστές χύμα κρασιού ενδιαφέρονται περισσότερο [για τους αυστραλιανούς οίνους] πρόσφατα, γεγονός το οποίο αλλάζει τους κανόνες για τους διεθνείς αγοραστές».
Σε γενικές γραμμές, η διεθνής αγορά φαίνεται να εξελίσσεται πολύ ευνοϊκά προς το παρόν, αν και η τάση αυτή έχει σημαντικές απώλειες που προκαλούνται από καιρικά φαινόμενα. Όπως συνοψίζει ο Ciatti, «εδώ και 20 ή 30 χρόνια το παγκόσμιο πλαίσιο δεν έχει καταγράψει τέτοιο επίπεδο ισορροπίας».
