30 Αυγούστου 2017

Παγκόσμια αγορά οίνου: Τα αποθέματα υπό πίεση, οι τιμές αυξάνονται (στην Ελλάδα ο αθέμιτος ανταγωνισμός τις κρατά καθηλωμένες)

photo credit: Coldiretti


Οι τιμές που συνεχίζουν να ενισχύονται εξαιτίας της  χαμηλής παγκόσμιας διαθεσιμότητας, της μεταφοράς όγκων οίνου στο μπουκάλι από το χύμα και των καλών επιδόσεων των γαλλικών οίνων προς εξαγωγή είναι τα κύρια διδάγματα από την τελευταία τριμηνιαία έκθεσή της ολλανδικής τράπεζας Rabobank.

Ελκυστικές επιδόσεις στις βασικές αγορές

Τα αποθέματα κρασιού παγκοσμίως παραμένουν ισορροπημένα ή ελαφρώς μειωμένα. Οι τιμές κρασιού χύμα για τις περισσότερες ποικιλίες σταφυλιών γενικά είναι σταθερές ή αυξάνονται. Ο πίνακας της παγκόσμιας αγοράς που έχει ζωγραφίσει η Rabobank στην τελευταία τριμηνιαία έκθεση της είναι σαφής και θετική για τους φορείς εκμετάλλευσης, ανεξάρτητα από την ενδιαφερόμενη χώρα. Προφανώς, υπάρχουν πάντοτε εξαιρέσεις, όπως υπενθυμίζει η ολλανδική συνεταιριστική τράπεζα, αλλά συνολικά η παγκόσμια αγορά οίνων λειτουργεί καλά.

Για εκείνους που έχουν χάσει μέρος της συγκομιδής τους λόγω κακοκαιρίας φέτος, η παραπάνω διαπίστωση θα είναι μια πενιχρή παρηγοριά. Αλλά ο συνδυασμός μιας μάλλον περιορισμένης παραγωγής σε επίπεδο πλανήτη, και οι σημαντικές επιδόσεις σε βασικές αγορές κλειδιά όπως η Κίνα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και ακόμη - ποιος θα πίστευε; - το Ηνωμένο Βασίλειο, κατέστησε δυνατή την επαναξιολόγηση της προσφοράς ενόψει της διαρκούς ζήτησης.

Η Γαλλία φωτίζει τις εξαγωγές

Η Γαλλία ωφελήθηκε πολύ από αυτό το ευνοϊκό πλαίσιο. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Rabobank, οι εξαγωγές της αυξήθηκαν κατά 6% σε όγκο και 15% σε αξία κατά το πρώτο τρίμηνο, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2016 και οι μέσες τιμές αυξήθηκαν περισσότερο από 8%. Οι εξαγωγές σαμπάνιας αυξήθηκαν κατά 7% σε όγκο και 12% σε αξία, αλλά και οι υπόλοιποι αφρώδεις οίνοι δεν έμειναν πίσω με όγκο (+ 12% και + 15%). Αυτές οι επιδόσεις σχετίζονται με την υγεία των αγορών των ΗΠΑ και της Κίνας, αλλά και τους βρετανικούς προορισμούς όπου τα γαλλικά κρασιά έχουν επιτύχει αυξήσεις 3% σε όγκο και 14% σε αξία, μετά από αύξηση 11% της μέσης τιμής ανά λίτρο σε ευρώ.

Πτώση του ισπανικού χύμα και αύξηση των τιμών

Η Ιταλία ακολούθησε παρόμοια αλλά όχι όμοια πορεία το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Τα αφρώδη κρασιά της συνεχίζουν να είναι η αιχμή με αύξηση 11% σε όγκο και 15% σε αξία. Όπως και η Γαλλία, οι εξαγωγές των ήσυχων εμφιαλωμένων κρασιών παρουσίασαν ταχύτερη αύξηση σε σχέση με τον όγκο (+5% και +2% αντίστοιχα). Τα ήσυχα κρασιά της Ιταλίας επιβράδυναν τον εξαγωγικό τους όγκο προς στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως και προς τη Γερμανία και την Ελβετία. Από την άλλη πλευρά, αν και οι εξαγωγές  αυξήθηκαν σε όγκο στο Ηνωμένο Βασίλειο, η μέση τιμή ανά λίτρο μειώθηκε κατά 4%.

Στην Ισπανία, το σενάριο είναι τελείως διαφορετικό. Οι τιμές αυξάνονται σαφώς και οι όγκοι αποστέλλονται χύδην - συμπεριλαμβανομένων των μορφών των 2-10 λίτρων που προσδιορίζονται πλέον στην Ευρωπαϊκή Ονοματολογία – με κλεισμένα συμβόλαια. Συνολικά, η αξία των ισπανικών εξαγωγών αυξήθηκε κατά 8,9% με σταθερό όγκο (+0,1%). Οι εξαγωγές ήσυχων ΠΟΠ σε φιάλες παρουσίασαν καλή απόδοση, +8% σε αξία και +4% σε όγκο, ενώ τα αφρώδη έπεσαν αισθητά σε αξία, αφού η αύξηση κατά 24% σε όγκο προκάλεσε μόνο αύξηση 9,4% σε αξία, αντανακλώντας μια διψήφια πτώση των μέσων τιμών. Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέγραψαν πολύ υψηλή ζήτηση για τα ισπανικά κρασιά κατά το πρώτο τρίμηνο, εδραιώνοντάς τα με το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς στις ΗΠΑ σε αξία. Οι εξαγωγές προς τη Γερμανία (Νο 2) και το Ηνωμένο Βασίλειο (Νο 3) αυξήθηκαν σε όγκο, μειώθηκαν σε επίπεδο τιμών.

Μόνο η Νότια Αφρική καταγράφει αύξηση στο χύμα

Στο νότιο ημισφαίριο, η γενική τάση εμφανίζει, όπως και στην Ευρώπη, μείωση του χύμα σε όφελος των συσκευασμένων οίνων, ενισχύοντας έτσι την αξία των εξαγωγών. Αυτό συνέβη στην Αυστραλία (-2% σε όγκο, +13% σε αξία), στη Χιλή (+5% και +8%) και στην Αργεντινή (-15% και -2%), όπου η μείωση του χύμα ανήλθε στο 39%, αλλά και στο 6,5% στις εξαγωγές σε φιάλες. Σύμφωνα με την INV, η τάση αυτή θα εντατικοποιηθεί στη συνέχεια: μεταξύ του Ιανουαρίου και του Μαΐου του 2017, οι εξαγωγές κρασιού της Αργεντινής έχασαν το 18% σε όγκο, ενώ οι τιμές μειώθηκαν μόνο κατά 5%. Μόνο η Νότια Αφρική παρεκκλίνει από τον κανόνα με αύξηση κατά 16% των εξαγωγών χύμα σε σύγκριση με +5% για τις αποστολές εμφιαλωμένων.

Η σαμπάνια και τα ροζέ από την Προβηγκία στηρίζουν τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ

Ένας παράγοντας κοινός για τις περισσότερες χώρες εξαγωγής, είναι η καλή κατάσταση της αγοράς των ΗΠΑ, ιδιαίτερα σε αξία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Rabobank, οι εισαγωγές κρασιού στις Ηνωμένες Πολιτείες αυξήθηκαν κατά 2% σε όγκο και 6% σε αξία κατά τους πρώτους τρεις μήνες του έτους. Η Ιταλία επωφελήθηκε (2% σε αξία και κατά 3% σε όγκο), ειδικά με τα prosecco, η Γαλλία, επίσης (+14% σε αξία και 12% κατ' όγκο), κυρίως με τις Σαμπάνιες και τα Rosés της Προβηγκίας.

Οι εξαγωγές εμφιαλωμένου κρασιού της Αυστραλίας προς τις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 15%, η απώλεια όμως αντισταθμίστηκε περισσότερο από τις αυξανόμενες χύδην αποστολές (+ 150%). Η τάση αυτή αντιστράφηκε για τη Χιλή, στις ΗΠΑ, οι εισαγωγές χύμα μειώθηκαν (-11%) και αυξήθηκαν σε φιάλες (+7%). Να σημειωθεί επίσης η εξαιρετική απόδοση των πορτογαλικών κρασιών στις ΗΠΑ, με την αύξηση κατά 21% σε αξία και 26% κατ' όγκο, σε μια αδύναμη όμως βάση, πρέπει να τονίσουμε (509.000 κιβώτια).

Πολύ μεγάλη αύξηση των τιμών για τα λευκά generic

Τέλος, η τάση όσον αφορά τη διαθεσιμότητα σε συνδυασμό με την καλή απόδοση των αγορών όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και η Κίνα και το Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, είχαν πολύ θετικές επιπτώσεις στις τιμές. «Στις περισσότερες περιοχές που παρακολουθούμε και για τις περισσότερες ποικιλίες, για το χύμα κρασί οι τιμές είναι σε γενικές γραμμές ανοδικές ...», αναφέρει η Rabobank, πριν συνοψίσει: «Οι πρόσφατες αναταράξεις στην παραγωγή στο νότιο ημισφαίριο και στην Ευρώπη φαίνεται ότι είχαν τον αμεσότερο αντίκτυπο στους λευκούς generic οίνους. Τα αποθέματα μειώθηκαν σημαντικά, οδηγώντας σε υψηλότερες τιμές στις περισσότερες μεγάλες περιοχές παραγωγής στον κόσμο».

Επίλογος

Και ενώ αυτά συμβαίνουν σε ολόκληρο τον πλανήτη, η Ελλάδα δε φαίνεται να ανήκει σε αυτόν. Για τρίτη συνεχή χρονιά η παραγωγή της διαφαίνεται ότι θα αγγίξει το χαμηλό όριο των 2.500.000 HL. Η χαμηλή αυτή διαθεσιμότητα δεν φαίνεται να υπακούει στο νόμο της προσφοράς και της ζήτησης στη χώρα μας, ώστε ν’ αυξηθούν οι τιμές στον παραγωγό.

Όπως πολλές φορές η ΚΕΟΣΟΕ έχει αναλύσει, η αυξομείωση των τιμών οφείλεται στην εύρυθμη λειτουργία κανόνων του υγιούς ανταγωνισμού και όχι στο στρεβλό, ελεγχόμενο (σ.σ. μοναδικό παγκοσμίως) μοντέλο αθέμιτου ανταγωνισμού, που επικρατεί στη χώρα μας, με αποτέλεσμα οι τιμές να καθορίζονται από ένα κλειστό club συμφερόντων.