13 Σεπτεμβρίου 2022

ΚΕΟΣΟΕ :Θέρος, τρύγος και ο ακήρυχτος πόλεμος

Το δυστοπικό περιβάλλον των διεθνών συνθηκών και τα μάτια που είναι στραμμένα στον ουρανό, δίνουν το στίγμα της πορείας προς την είσοδο στον τρυγητό των μεγάλων αμπελουργικών ζωνών με την αρχική αισιοδοξία να μετατρέπεται σε συγκρατημένη.

Η εικόνα διακρίνεται από τη λογική ανομοιογένεια, που υπάρχει κάθε χρόνο στις διάφορες αμπελουργικές ζώνες, πλέον όμως οι βροχοπτώσεις των αρχών Σεπτεμβρίου επηρεάζουν τις αμπελουργικές περιοχές με διαφορετικό τρόπο, ανάλογα με την χρονική απόσταση έναρξης του τρυγητού.

Μέχρι σήμερα που τείνει να ολοκληρωθεί η συγκομιδή του Μοσχάτου και της Μαυροδάφνης στην Αχαΐα, η περιοχή είναι από τις λίγες που δεν παρατηρήθηκαν βροχοπτώσεις των αρχών Σεπτεμβρίου, αλλά και από τις λίγες που δεν μπαίνουν στον κοινό παρονομαστή των κανονικών σε όγκο συγκομιδών σταφυλιών, αφού ο βοτρύτης και το ωίδιο, επηρέασαν αρκετά νωρίς τον όγκο του Ροδίτη, που εκτιμάται ότι φέτος θα είναι μειωμένος από 30% έως 40%.

Στο διπλανό νομό στην Κορινθία και ειδικότερα στη Νεμέα το τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου, αναμενόταν μια μέτρια σε όγκο χρονιά για το Αγιωργήτικο, χωρίς ασθένειες, εικόνα που αρχίζει να δημιουργεί μικρές επιφυλάξεις μετά τις τελευταίες βροχοπτώσεις για τα βαρικά και υπερποτισμένα αμπέλια που παρουσιάζουν φαινόμενα σήψης, σε μικρή όμως έκταση.

Για άλλη μια χρονιά οι επιτραπέζιες και οι ποικιλίες σταφιδοποιίας του νομού, δοκιμάστηκαν αρχικά από την εσωτερική υποκατανάλωση, την εξαγωγική αδυναμία και τέλος από τις καιρικές συνθήκες που οδήγησαν σε απόγνωση τους συγκεκριμένους αμπελουργούς.

Τότε ήταν που άρχισαν οι υστερόβουλες φήμες (οι οποίες συνεχίζουν μέχρι και σήμερα) ότι το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, θα επιτρέψει την είσοδό τους στον τομέα της οινοποιίας. «Τι είχες Γιάννη, τι είχα πάντα». Με υψηλές στρεμματικές ενισχύσεις, οι ποικιλίες αυτές που απαγορεύεται να οινοποιηθούν, όδευσαν προς «χυμοποίηση» με 0,12 € έως 0,15 € / kg, για να καταλήξουν τελικά στο ποτήρι του καταναλωτή και γιατί όχι του τουρίστα του καλοκαιριού, με τιμές συσκευασμένων προϊόντων, που επ’ ουδενί μπορεί να ανταγωνισθεί το οινοστάφυλο. Υπό αυτές τις συνθήκες ενώ ο τρύγος του Ροδίτη ξεκίνησε στην τιμή 0,27 €/kg, με τις φήμες περί νομιμοποίησης οινοποίησης της Σουλτανίνας, διαπραγματεύονταν την επόμενη, στα 0,20 €/kg. Κακές πρακτικές, αδυσώπητος και αθέμιτος ανταγωνισμός στην αγορά και ΟΛΟΙ γνώστες, αλλά παρατηρητές.

Αυτές οι πρακτικές μαζί με άλλες γνωστές, ευθύνονται για το ότι στην κατηγορία των κρασιών μαζικής κατανάλωσης, παρατηρούνται εντυπωσιακά χαμηλές τιμές συσκευασμένων προϊόντων (ασκοί 20 lt πωλούνται στην τιμή των 10 €, ή φιάλες PET του 1,5 lt στην τιμή του 1,10 €), καθηλώνοντας κάθε χρόνο τις τιμές των οινοσταφύλων σε επίπεδο που δημιουργούν ζημιές στις αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις των μεγάλων σε έκταση ζωνών της χώρας και ωθούν τους αμπελουργούς στην εγκατάλειψη της καλλιέργειας.

Το μόνο αισιόδοξο είναι ότι πλέον υπάρχουν τα ψηφιακά δεδομένα και οι ηλεκτρονικές διασταυρώσεις ,είναι προ των πυλών.

Παρόμοια κατάσταση και στο Ηράκλειο Κρήτης. Η κατεστραμμένη παραγωγή σουλτανίνας εξαιτίας ευδεμίδας και όξινης σήψης και πρωτοφανών βροχοπτώσεων, ασκεί αφόρητες πιέσεις στα οινοποιεία.

Μόνο η Βοιωτία διασώζεται μέχρι στιγμής από τις μεγάλες αμπελουργικές ζώνες, αλλά οι καραμπόλες από τις υπόλοιπες περιοχές δεν θα την αφήσουν ανεπηρέαστη.

Βορειότερα η περιοχή της Θεσσαλίας, βαθμιαία επηρεασμένη από συνεχείς βροχοπτώσεις και χαλαζοπτώσεων στο Δαμάσι, μεταβάλλει την αμπελουργική εικόνα από το καλύτερο προς το χειρότερο.

Η αναμονή για μια πληθωρική παραγωγή μετατρέπεται σε φόβο σήψης, εάν οι καιρικές συνθήκες παραμείνουν βροχερές. Η σήψη λειτουργεί σαν οικονομικός μοχλός φθηνής αγοράς, που πιέζει και τις τιμές της υγιούς παραγωγής προς τα κάτω.

Στη βόρεια Ελλάδα που τα πράγματα είναι πιο νοικοκυρεμένα, η μόνη περιοχή που ακολουθεί τους μακροοικονομικούς κανόνες και αμείβει τις προσπάθειες των αμπελουργών, το Αμύνταιο, αναμένει μικρότερη παραγωγή λόγω χαλαζοπτώσεων. Στη Νάουσα αναμένουν καλή παραγωγή σε όγκο και ποιότητα, επιτρέποντος του καιρού βέβαια, γιατί ο τρύγος του Ξυνόμαυρου θα ξεκινήσει τέλος Σεπτεμβρίου, αρχές Οκτωβρίου.

Ιδιαίτερα καλή και χωρίς προβλήματα ασθενειών αναμένεται και η παραγωγή της Αττικής με την κυρίαρχη ποικιλία το Σαββατιανό, να παρουσιάζει ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά στον απόηχο των ευνοϊκών καιρικών συνθηκών. Ανησυχία επικρατεί στις τάξεις των αμπελουργών για το εάν οι τιμές που θα ανακοινωθούν, από τους μεγάλους παίκτες του εμπορίου, θα καλύψουν το αυξημένο κόστος καλλιέργειας.

Όψιμη παραγωγή στα νησιά του Αιγαίου με την Σάμο να ολοκληρώνει τον τρυγητό χωρίς προβλήματα σε ποσότητα (παρόμοια με την περσυνή) και ασθένειες. Οι τιμές στη Σάμο έχουν ανοδική τάση και μάλιστα ο συνεταιρισμός επιδοτεί το κόστος των μεταφορικών.

Και η Σαντορίνη ολοκληρώνει τον όψιμο τρυγητό, αναμένοντας μια αύξηση μετά από χρόνια της τάξης του 20% - 25%, όμως οι πρωτοφανείς βροχοπτώσεις για το νησί το τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου επιμήκυναν την τεχνολογική ωρίμαση των σταφυλιών και επηρέασαν προς τα κάτω τον αρχικά εκτιμώμενο όγκο οινοπαραγωγής .

Παρόμοια εικόνα και στη Ρόδο με αύξηση του όγκου παραγωγής κατά 10%, κανονική ωρίμαση των σταφυλιών χωρίς ασθένειες, αλλά με συγκρατημένη αισιοδοξία λόγω γενικότερων συνθήκων αγοράς.

Και στα νησιά του Ιονίου, η παραγωγή για τη Ζάκυνθο αναμένεται αυξημένη, με καλή ωρίμαση των σταφυλιών και αυξητικές τάσεις τιμών.

Μεγάλη οινικά χρονιά, είναι η φετινή για την Κεφαλονιά που ολοκληρώνει τον τρύγο ως τον ποιοτικότερο της 10ετίας ,αποτέλεσμα των άριστων κλιματολογικών συνθηκών χωρίς παγετούς, χαλαζοπτώσεις και βροχοπτώσεις (σπάνιο φαινόμενο για την Δ. Ελλάδα).

Γενικότερα στην παραπάνω εικόνα, θα πρέπει να προστεθεί η δυστοκία εξεύρεσης εργατικών χεριών για τον τρύγο, με τα ημερομίσθια να κινούνται πλέον στα 50 € έναντι 35 € την περσινή χρονιά, το κόστος καυσίμων και της ενέργειας στα ύψη και των υλικών συσκευασίας (κυρίως φιάλες) για τα οινοποιεία κατά πολύ ακριβότερα και δυσεύρετα.

Με φόντο την αρνητική σύνοδο των παραμέτρων της διεθνούς συγκυρίας, οι «εθνικές» αδυναμίες φέτος έχουν πάρει ιδιαίτερη διάσταση, με πρωτοφανείς τακτικισμούς, που σχετίζονται με τον ακήρυχτο πόλεμο των εμπόρων, που προκειμένου να κατεβάσουν τις τιμές στις μεγάλες αμπελουργικές ζώνες, έχουν στήσει μηχανισμούς παραπληροφόρησης και διακίνησης παράνομης σταφυλικής παραγωγής, για να οδηγήσουν τελικά τους αμπελουργούς των σταφυλιών οινοποιήσιμων ποικιλιών, “γονατιστούς στην πόρτα τους”.

Με τις εκτάσεις αμπελοκαλλιέργειας να μειώνονται κάθε χρόνο αναρωτιέται κανείς: Κράτος υπάρχει?