10 Ιουνίου 2025
Ο ευρωπαϊκός αμπελώνας επηρεάζεται περισσότερο από άλλους από την κλιματική αλλαγή
Για 70 χρόνια, οι αμπελώνες στη Γαλλία, την Ισπανία και την Ιταλία έχουν βιώσει μεγαλύτερες αυξήσεις θερμοκρασίας από άλλους αμπελώνες στο Βόρειο Ημισφαίριο.
Στη Γαλλία, οι μέγιστες ημερήσιες θερμοκρασίες που καταγράφονται από την άνθηση των οφθαλμών έως τη συγκομιδή έχουν αυξηθεί κατά περίπου 3°C από το 1980.
Οι ευρωπαϊκές αμπελουργικές περιοχές έχουν επηρεαστεί περισσότερο από την παγκόσμια κλιματική αλλαγή από το 1950, σύμφωνα με μια σειρά υπολογισμών αγροκλιματικών δεικτών που λήφθηκαν υπόψη από μια διεθνή ομάδα, συμπεριλαμβανομένων του INRAE και του Institut Agro de Montpellier.
Τα αποτελέσματα των ερευνητών, που παρουσιάζονται λεπτομερώς στο περιοδικό Plos Climate, δείχνουν, για παράδειγμα, ότι ο αριθμός των ημερών κατά τις οποίες η μέγιστη θερμοκρασία υπό σκιά υπερβαίνει τους 35°C είναι πολύ υψηλότερος στους ευρωπαϊκούς αμπελώνες από ό,τι αλλού στον κόσμο. Δείχνουν επίσης ότι στη Γαλλία, οι ημερήσιες μέγιστες θερμοκρασίες που καταγράφονται από την εμφάνιση των οφθαλμών έως τη συγκομιδή έχουν αυξηθεί κατά περίπου 3°C από το 1980, ενώ στην Ισπανία και την Ιταλία, αυτές οι αυξήσεις είναι περίπου 2°C, και ότι σε άλλες περιοχές του κόσμου, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ιαπωνία και η Νότια Αφρική, η αύξηση της θερμοκρασίας παρέμεινε κάτω από 1°C. Οι επιστήμονες εξηγούν ότι «η υψηλότερη γεωγραφική θέση της Ευρώπης από τις περισσότερες άλλες αμπελουργικές περιοχές στο Βόρειο Ημισφαίριο σημαίνει ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι πιο ακραία εκεί».
«Ακόμα κι αν η έκταση της κλιματικής αλλαγής είναι πιο περιορισμένη στον υπόλοιπο κόσμο, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι μικρές αυξήσεις στη θερμοκρασία ή μικρές μειώσεις στις βροχοπτώσεις μπορεί να είναι αρκετές για να προκαλέσουν σημαντικές ζημιές σε αμπελώνες με ήδη ακραίες συνθήκες παραγωγής. «Αυτό συμβαίνει στη Βόρεια Αφρική ή την Αυστραλία, όπου οι δασικές πυρκαγιές καταστρέφουν τις συγκομιδές».
Μικρή επίδραση των ποικιλιών σταφυλιών
Έχοντας λάβει υπόψη τη φαινολογία των 500 πιο καλλιεργούμενων ποικιλιών σταφυλιών στον κόσμο, οι ερευνητές έχουν μέχρι στιγμής δει μικρή επίδραση της γενετικής ποικιλομορφίας στην ένταση της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, πιστεύουν ότι η επιτάχυνση της φύτευσης ποικιλιών που ωριμάζουν αργότερα και είναι πιο ανεκτικές στη ζέστη και την ξηρασία θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα του τομέα.