Εκτύπωση

5 Απριλίου 2019

Η εισήγηση του προέδρου της ΚΕΟΣΟΕ ΧΡΗΣΤΟΥ Γ. ΜΑΡΚΟΥ στην 58η ΤΑΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΚΕΟΣΟΕ

……………. ΤΩΡΑ ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ Ε.Φ.Κ. ΣΤΟ ΚΡΑΣΙ, ΣΥΝΤΑΣΣΟΥΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ

ΕΝΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΜΙΑ ΒΙΩΣΙΜΗ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΑ, ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΕΙ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ, ΕΝΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΑ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΟ

 

Ι. ΤΙ ΚΑΝΑΜΕ ΤΗ ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΥ ΠΕΡΑΣΕ

 

ήταν ,

Τα βασικότερα ζητήματα με το οποία ασχολήθηκε η ΚΕΟΣΟΕ στον χρόνο που πέρασε.

 

Α. Η ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΤΟΥ Ε.Φ.Κ. στο ΚΡΑΣΙ

Ψηφίσθηκε πριν λίγους μήνες από το ελληνικό κοινοβούλιο ο ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ του 2019. Και από τον προϋπολογισμό αυτόν απουσιάζουν τα έσοδα που προήρχοντο τα προηγούμενα χρόνια από την επιβολή του ΕΦΚ στο κρασί.

Σχεδόν όλοι οι φορείς του αμπελοοινικού κλάδου χαιρέτησαν με ικανοποίηση την κατάργησή του.

Τώρα λοιπόν που οριστικά και αμετάκλητα μπήκε τέλος σ’ αυτή την τριετή περιπέτεια του κλάδου οφείλουμε να βάλουμε ορισμένα πράγματα στην θέση τους και ταυτόχρονα να πούμε τα ίδια πράγματα με τ’ όνομά τους.

• Η τριετής επιβολή του ΕΦΚ στο κρασί δεν είχε για όλες τις επιχειρήσεις του κλάδου τις ίδιες αρνητικές επιπτώσεις. Οι συνεταιριστικές οινοποιητικές μονάδες και οι μεγάλες και συνεπείς οινοβιομηχανίες οινοπαραγωγής κυρίως «λαϊκού» οινικού προϊόντος για διαφορετικούς λόγους η κάθε ομάδα υπέστησαν και τη μεγαλύτερη οικονομική ζημιά.

• Υπήρξαν επιχειρήσεις, που όχι μόνο δεν ζημιώθηκαν το παραμικρό, αλλά αντίθετα πολλαπλασίασαν τις πωλήσεις και τα κέρδη τους από «παράπλευρους δρόμους». Η παραοικονομία εκτινάχθηκε στα ύψη. Ο συνολικός κύκλος εργασιών του κλάδου υπέστη καθίζηση.

• Ο τελικός αποδέκτης της επιβολής του ΕΦΚ, ήταν για άλλη μια φορά ο αμπελουργός, αφού κλήθηκε και πάλι αυτός να «συμβάλλει» στην διαμόρφωση μιας «ανταγωνιστικής» λόγω του ΕΦΚ, τιμής του τελικού προϊόντος.

• Όσο για τον καταναλωτή που πλήρωσε την αύξηση της τιμής του προϊόντος λόγω του ΕΦΚ, μην φανταστεί κανείς πως είδε από 1/1/2019 τις τιμές να πέφτουν. Συνεχίζει να πληρώνει τα ίδια αν όχι περισσότερα.

• Σημασία έχει πως στην τριετία που πέρασε ο κλάδος της αμπελοοινικής οικονομίας έχασε άμεσα πάνω από 100 εκ. ευρώ. Το Ελληνικό Δημόσιο υπέστη και το ίδιο ανάλογη ζημιά απ’ την έκρηξη της «μαύρης» διακίνησης του οινικού προϊόντος. Ο μόνος που ωφελήθηκε ήταν ο «λύκος» που πάντα στην αναμπουμπούλα χαίρεται.

• Η ζημιά αυτή που προκλήθηκε στον κλάδο θα πρέπει να αντισταθμισθεί. Και η αντιστάθμιση έχει να κάνει αφενός μεν, με την ένταση των ελέγχων για την εξισορρόπηση της αγοράς και αφετέρου με την άμεση εκπόνηση του στρατηγικού σχεδίου που θα διασφαλίσει την βιωσιμότητα της ελληνικής αμπελουργίας, που είναι για πολλά χρόνια το ζητούμενο.

• Η επιβολή του ΕΦΚ ειπώθηκε, πως ήταν αποτέλεσμα της πίεσης των δανειστών και μνημονιακή επομένως υποχρέωση. Ήταν αναληθής και ταυτόχρονα ύποπτος ο προαναφερόμενος ισχυρισμός.

Η επιβολή του ΕΦΚ πάνω στο τελικό προϊόν ενός από τους πιο δυναμικούς κλάδους της ελληνικής γεωργίας δεν ήταν σκέψη των δανειστών ήταν αποτέλεσμα της νοσηρής σκέψης ανευθυνοϋπεύθυνων στελεχών του υπουργείου Οικονομικών που διάλεξαν με την ανοχή της πολιτικής ηγεσίας τους, τον τρόπο να δυναμιτίσουν το αποτέλεσμα του μόχθου των Ελλήνων αμπελουργών και όχι τα κέρδη των κερδοσκόπων της παραπαιδείας (ιδιωτικής εκπαίδευσης).

• Η κατάργηση του ΕΦΚ δεν έγινε τυχαία, δεν έγινε συμπτωματικά – δήθεν λόγω εισόδου σε προεκλογική χρονιά, δεν έγινε στη συνέχεια νομικών και άλλων θεσμικών διεκδικήσεων, έγινε με παράθεση αδιάσειστων τεχνοκρατικών επιχειρημάτων και πολιτικών θέσεων, που έπεισαν «ευήκοα ώτα» των καθ’ ύλην αρμοδίων πολιτικών υπεύθυνων.

Έγινε με τη συνολική συστράτευση του κλάδου, με την καθημερινή ενασχόληση των στελεχών της ΚΕΟΣΟΕ, με την επιμονή της ΕΔΟΑΟ, με την συνεργασία του ΣΕΟ, και την ευαισθησία των υπουργών ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ και ΑΡΑΧΩΒΙΤΗ, με τις κοινοβουλευτικές παρεμβάσεις των κομμάτων.

Παρά όμως το μηδενισμό του Ε.Φ.Κ. προβλήματα σημαντικά, οικονομικής φύσης ανέκυψαν για τα οινοποιεία, σε σχέση με το Φ.Π.Α. των αποθεμάτων και την ανάκληση της φορολογικής αποθήκης. Η ΚΕΟΣΟΕ με παρέμβασή της, έδωσε λύση και απάλλαξε από σημαντικά κόστη τον κλάδο. Μένει η απαλλαγή των οινοποιείων από τις ογκομετρήσεις, απαλλαγή που ήδη διαφαίνεται ότι θα υπάρξει, πάλι με παρέμβαση της ΚΕΟΣΟΕ.

 

Β. ΤΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΑΣ

Μετά από πολλές παλινωδίες, ταλαντεύσεις και πισωγυρίσματα ο ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ» ανέλαβε επιτέλους την ευθύνη εκπόνησης του ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ.

Ενός ΣΧΕΔΙΟΥ απαραίτητου που θα οδηγήσει την ελληνική αμπελουργία στην άρση των εγγενών αδυναμιών, που σήμερα την χαρακτηρίζουν και ταυτόχρονα θα δημιουργήσει τους όρους της σταθερής και αταλάντευτης βιωσιμότητάς της στην προοπτική να καταστεί αυτή στοιχειωδώς ανταγωνιστική.

Κι όλα αυτά υπό προϋποθέσεις, που θα διασφαλίσουν την αποτελεσματικότητα των διαδικασιών

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΠΡΩΤΗ: Συμφωνία όλων των παραγόντων του κλάδου να δουν σφαιρικά το συμφέρον της ελληνικής αμπελουργίας μακριά από προκαταλήψεις και εύκολες αναγνώσεις των αιτιών, που έχουν οδηγήσει τον κλάδο στο τέλμα. Είναι εύκολο να επαναλάβει κανείς αυτό που διαχρονικά λέγεται «η ανταγωνιστική τιμή και η υψηλή ποιότητα της σταφυλικής παραγωγής θωρακίζει τον κλάδου και τον οδηγεί στην ανάπτυξη…»

Αναμφίβολα ο κλάδος θα οδηγηθεί πρόσκαιρα στην ανάπτυξη αλλά γρήγορα θα καταρρεύσει γιατί ένας υπό τους βασικούς συντελεστές και παράγοντες της παραγωγικής διαδικασία απλά θα εκλείψει

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΔΕΥΤΕΡΗ: ΤΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ και η εκπόνησή του, δεν μπορεί να είναι απλά μια διαδικασία σύνταξης ενός καταλόγου τεχνικών και επιστημονικών παρεμβάσεων χωρίς χαρακτηριστικά οικονομικού και κοινωνικού οφέλους. Δεν μπορεί το στρατηγικό σχέδιο να μην διασφαλίσει ευθύς εξ αρχής τους όρους και τις προϋποθέσεις, που απαιτούνται για να διαμορφωθεί ένα εισόδημα ικανό όχι μόνο να κρατήσει τον αμπελουργό στην ίδια την καλλιέργεια, αλλά να λειτουργήσει ταυτόχρονα και ως κίνητρο για την συνολική αναβάθμιση της εκμετάλλευσής του.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΤΡΙΤΗ: Η αποτελεσματικότητα του ΣΧΕΔΙΟΥ θα εξαρτηθεί κυρίως από τον βαθμό βελτίωσης της οικονομικής θέσης των πρωταγωνιστών της παραγωγικής διαδικασίας. Η αποτελεσματικότητα αυτή απαιτεί τομές και γενναίες παρεμβάσεις παντού. Τομές πχ. στο κληρονομικό δίκαιο ή στα ζητήματα που μέχρι σήμερα είναι «ταμπού» , «αγροτικής γης» «διαδοχή» «αγροτικό επάγγελμα κληρονόμων» κλπ., παρεμβάσεις ουσίας πχ. για την ελάφρυνση του κόστους των εισροών

Στο βαθμό, που αυτές ή και άλλες επιπρόσθετες προϋποθέσεις που δεν είναι της ώρας ή παράθεση τους, θα υλοποιηθούν εξαρτάται εν τέλει η αποτελεσματικότητα του στρατηγικού σχεδίου και η χρησιμότητα του.

Η ΚΕΟΣΟΕ θα είναι και παρούσα και πρωταγωνίστρια σ΄όλη την διαδικασία, γιατί αυτό απαιτεί το σύνολο του αμπελουργικού κόσμου που εκπροσωπεί.

 

Γ. ΕΝΙΑΙΑ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

Αναγκαία και απαραίτητη όσο ποτέ άλλοτε.

Ο θεσμός της «συνεταιριστικής οργάνωσης» σε συνδυασμό με τις αρχές του παγκόσμιου συνεργατισμού, υπήρξε σ΄ όλες τις χώρες του κόσμου που εφαρμόστηκε σανίδα σωτηρίας, ελπίδα και εργαλείο ανάπτυξης για τους αγρότες και την γεωργία των χωρών αυτών. Ήταν το όπλο αντίστασης των αγορών στον πόλεμο συμφερόντων των δυνάμεων της αγοράς και του οικονομικού ανταγωνισμού.

Σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο δεν νοείται αναπτυγμένη αγροτική οικονομία χωρίς δομές και οργάνωση συνεργατική.

Στη χώρα μας αν δεν υπήρχαν οι συνεταιριστικές οργανώσεις είναι αμφίβολο αν σήμερα θα είχαμε αγροτική παραγωγή και αγρότες κατ΄επέκταση.

Ο θεσμός του συνεταιρισμού, παρά τις εγγενείς του αδυναμίες , τις θεσμικές του ελλείψεις, τον τρόπο με τον οποίο συνεταιριστικά στελέχη τον διαχειρίστηκαν, αποτέλεσε στόχο διαρκείας και εμπόδιο στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων των οικονομικών κύκλων που θέλησαν και σ΄ ένα βαθμό κατάφεραν να αλώσουν τον χώρο της αγροτικής οικονομίας της χώρας και να προσπορισθούν οφέλη απ΄την περαιτέρω μείωση της τιμής της αγροτικής παραγωγής.

Παράλληλα ο συνεταιριστικός θεσμός χρησιμοποιήθηκε αντιδεοντολογικά και μικροπολιτικά ταυτόχρονα στο παιχνίδι του κομματικού ανταγωνισμού, παραμερίζοντας το γεγονός, πως πέρα από κοινωνικός θεσμός είναι κυρίως οικονομική μονάδα με κέρδη και ζημιές με κόστος μετρήσιμο που μπορεί να υποθηκεύσει το μέλλον του ίδιου του θεσμού και των μελών του κατ΄ επέκταση.

Αποτέλεσμα αυτής της λειτουργίας και στην συνέχεια ηθελημένων ή μη θεσμικών παραλείψεων της συνεταιριστικής νομοθεσίας, δημιουργήθηκαν διχαστικές και σ΄αρκετές περιπτώσεις προσωποποιημένες παρεμβάσεις για τον κατακερματισμό και την ακινησία εν τέλει του συνεταιριστικού χώρου.

Χωρίς αφορισμούς ή ανέξοδες καταγγελίες , πιστεύουμε ακράδαντα πως αυτή η προαναφερόμενη θλιβερή εικόνα δεν μπορεί να συνεχισθεί.

Τώρα θα πρέπει να υπάρξει σύνεση και λογική και να απαιτηθεί απ όλους ανεξαιρέτως, η νομοθετική κατοχύρωση της ΕΝΙΑΙΑΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ και της ΜΟΝΑΔΙΚΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ του συνεταιριστικού κινήματος της Ελλάδας. Οποιαδήποτε άλλη στάση θα συνεχίσει να υπονομεύει τα συμφέροντα του αγροτικού πληθυσμού της χώρας προς όφελος άλλων οικονομικών κύκλων και παραγόντων.

 

Δ. ΑΚΡΩΣ ΕΠΙΤΥΧΗΣ Η ΘΗΤΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ Β. ΑΡΓΥΡΗ ΣΤΗΝ ΕΔΟΑΟ

Λήγει την Παρασκευή 5 Απριλίου η θητεία της Προεδρίας της ΕΔΟΑΟ κατά την διάρκεια της οποίας την ευθύνη της διοίκησης της ΔΙΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ την είχε ο συνεταιρικός χώρος, υπό την προεδρία του Β. ΑΡΓΥΡΗ.

Εκ μέρους της Διοίκησης της ΚΕΟΣΟΕ θέλω να εκφράσω δημόσια τα συγχαρητήρια προς τον απερχόμενο πρόεδρο για τον τρόπο με τον οποίο εκπροσώπησε συνολικά τον κλάδο, διαχειρίστηκε τα οξυμμένα προβλήματα του και σε κλίμα διαλόγου και συναίνεσης πορεύτηκε κατά την διάρκεια της δύσκολης ομολογουμένως θητείας του

- Η κατάργηση του Ε.Φ.Κ. στο κρασί

- Το μνημόνιο συνεργασίας με τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και η απαρχή της εκπόνησης του ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ για την ελληνική αμπελουργία

- Το πρόγραμμα προβολής και προώθησης

- Το πρόγραμμα της καινοτομίας “vitivinilab” ήταν κάποια απ΄τα ζητήματα που αντιμετώπιση επιτυχώς ή απερχόμενη προεδρεία.

Ευχή μας είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίσθηκε ο ΕΤΑΙΡΟΣ μας στην ΕΔΟΑΟ από τον συνεταιριστή πρόεδρο να αποτελέσει παράδειγμα και για την επόμενη προεδρία της ΕΔΟΑΟ. Το ευχόμαστε και το αναμένουμε.

Αξίζει να σημειωθεί πως για πρώτη φορά, σύμφωνα με τον ισχύοντα συνεταιριστικό νόμο, οι 21 αντιπρόσωποι της ΚΕΟΣΟΕ, που αποτελούν το 50% του συνόλου των αντιπροσώπων της Γ.Σ. της ΕΔΟΑΟ θα εκλεγούν και δεν θα διορίζονται πλέον από το Διοικητικό Συμβούλιο της Οργάνωσης όπως γινόταν μέχρι τώρα

 

ΙΙ. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

ΓΙΑ ΤΟ 2018 ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ

ΕΚΤΑΣΗ ΟΙΝΑΜΠΕΛΩΝ: Στα 628.045 στρέμματα βρίσκεται σήμερα (2018) η συνολική έκταση του ελληνικού αμπελώνα.

Μείωση της τάξης του 23,17% υπέστη συνολικά το αμπελουργικό δυναμικό της χώρας, χάνοντας 189.390 στρέμματα από το 1990

Δεν χωράει αμφιβολία πως τα 200.000 στρέμματα που εγκαταλείφτηκαν έχουν σαν αίτιο τις χαμηλές τιμές και την συμπίεση του αγροτικού εισοδήματος.

 

ΟΙΝΟΠΑΡΑΓΩΓΗ: Στους 223.500 tn περιορίσθηκε το 2018 το σύνολο της ελληνικής

οινοπαραγωγής.

401.600 tn ήταν ο συνολικός της όγκος το 1991.

Απώλεια της τάξης του 44%ή σε απόλυτο μέγεθος 219.000 tn. έφυγαν από τη παραγωγική διαδικασία της χώρας.

Από το σύνολο της οινοπαραγωγής 20.000 tn ή % 8,97% είναι κρασιά ΠΟΠ, 39.270 tn ή % 17,56 % είναι κρασιά ΠΓΕ.

Απ΄το σύνολο της οινοπαραγωγής 66,58% είναι λευκά κρασιά, και 33,42% κρασιά κόκκινα 

ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ: Στα 146.000 tn ανήλθαν στις 31/7/2018 τα οινικά αποθέματα.

Φυσιολογικό το επίπεδό τους. Ανησυχητικό για το μέλλον.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το 1996 με συνολική παραγωγή 410.000 tn τα αποθέματα ήταν 150.000 tn. Τα σημερινά αποθέματα (146.000 tn) αφορούν και συγκρίνονται με μια παραγωγή της τάξης των 223.500 tn γεγονός που σημαίνει πως η κατανάλωση περιορίσθηκε έτι περαιτέρω.

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ: Η ανά κάτοικο κατανάλωση οίνου στην χώρα μας περιορίσθηκε την χρονιά που πέρασε στα 19,32 Lit/ατ σημειώνοντας μια πτώση μεγέθους απόλυτου της τάξης των 10,3 lit/ατ ή ποσοστιαίου 34,7% σε σχέση με το 1996. 

ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ: Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, αυξημένες σε αξία ήταν κατά το 2018 οι εισαγωγές οίνου στην χώρα μας. Παρουσίασαν αύξηση της τάξης του 14% και έφτασαν τα 42 εκ €. Σε όγκο αυξήθηκαν κατά 3,69% φθάνοντας στους 17.459 tn.

ΕΞΑΓΩΓΕΣ: Ανήλθαν στα 82 εκ. σημειώνοντας αύξηση κατά 7,37% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, ενώ ο όγκος τους αυξήθηκε κατά 8,26% φθάνοντας τους 32.492 tn. 

TIMEΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ: στα είκοσι τελευταία χρόνια, δυστυχώς για τον Έλληνα αμπελουργό, οι τιμές παραμένουν αμετάβλητες σε σχέση με το καλλιεργητικό κόστος που καλπάζει.

Κατά Μ.Ο οι τιμές ανά Kg των απλών σταφυλιών οινοποιείας (χωρίς γεωγραφική ένδειξη) ξεκινούν από τα 0,22 €/kg, οι αντίστοιχες των ΠΟΠ από τα 0, 45 € /kg. 

 

III. OI ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΕΑ ΟΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ

Θα αποτελέσουν το πεδίο της ενασχόλησης της ΚΕΟΣΟΕ την επόμενη περίοδο.